تاریخچه یوگا در ایران و جهان

تاریخچه یوگا

تاریخچه یوگا به 2700 سال قبل از میلاد مسیح یعنی حدود 5 الی 6 هزار سال برمی‌گردد که در ویدئوی زیر به‌صورت خلاصه به توضیح این موضوع پرداخته‌ایم:

با این تفاسیر باز هم تاریخ دقیقی از اینکه یوگا چند سال حکومت کرد در دست نیست.

اما مهم‌ترین شواهد از تاریخچه ورزش یوگا در دره سند و تمدن موهنجو دارو کشف شده است.

بنابراین اگر می‌پرسید که یوگا ورزش کدام کشور است، می‌توانیم با اطمینان کامل بگوییم که این ورزش متعلق به شبه قاره هندوستان است.

هرچند که اطلاعات دقیقی درباره‌ی نقطه‌ی سرآغاز یوگا وجود ندارد اما می‌توان دوران یوگا را به چهار بخش پیش کلاسیک، کلاسیک، پسا کلاسیک و مدرن تقسیم‌بندی کرد.

همچنین می‌توان ردپای یوگا را در متون مقدس و خدایان هندو نیز دریافت که نشانگر قدمت یوگا است.

از طرفی یوگا تا حدود 200 الی 300 سال پیش تا این حد شهرت نداشت و می‌توان تاریخچه یوگا در جهان را به همین سه قرن پیش نسبت داد.

در این راستا تاریخچه یوگا در ایران نیز قدمت زیادی ندارد و کمی بیشتر از نیم قرن است که یوگا وارد ایران شده است.

گفتنی است که اگر به تاریخچه ورزش باراوسل نیز علاقه دارید، می‌توانید با مراجعه به مقاله‌ی “تاریخچه باراسل در ایران و جهان” به اطلاعات خوبی در این باره دست پیدا کنید.

حال با این توضیحات اگر می‌خواهید که درباره‌ی خاستگاه، تاریخچه، متون مقدس و بنیانگذار یوگا بیشتر بدانید در ادامه همراه ما باشید.

اگر علاقه‌مندید که با مینا ناصح (مربی حرفه‌ای یوگا) به سوی آرامش ذهن و جسم سفر کنید، فقط کافی است که روی لینک زیر کلیک و در کلاس‌های MNstudio شرکت کنید:

فهرست مطالب

(روی هرکدام از بخش‌های زیر کلیک کنید به همان بخش منتقل می‌شوید)

تاریخچه یوگا

دوره‌های تاریخی یوگا

تاریخچه یوگا در ایران

متون باستانی یوگا

خدایان در یوگا

جمع‌بندی: یوگا از گذشته تا امروز!

تاریخچه یوگا

ریشه یوگا به سنت‌های هندی پیش از ودایی (دوره هاراپا یا تمدن دره سند – 3300 سال پیش از میلاد) یعنی 5 الی 6 هزار سال پیش بازمی‌گردد.

بنابراین اگر این سوال برای شما مطرح شده که ورزش یوگا برای کدام کشور است؟ باید بگوییم که یوگا متعلق به هندوستان است.

اگرچه گفته می‌شود که قدمت یوگا به‌اندازه‌ی کل دوره‌ی تمدن بشر است اما هیچ شواهد و مدرکی در این باره وجود ندارد.

بسیاری اعتقاد دارند که لرد شیوا (Lord Shiva to be the Adiyogi)، اولین بنیانگذار یوگا است.

شیوا در تاریخچه ورزش یوگا
شیوا یکی از خدایان هند

چند هزار سال پیش در سواحل دریاچه کانتی سارووار در هیمالیا، آدی یوگی (اولین یوگی یعنی لرد شیوا) دانش روشن خود را به ساپتاریشی‌های (هفت حکیم) معروف خود سپرد.

ساپتاریشی‌ها (اسامی حکیمان بزرگ در ادبیات ودایی: ماریچی، آتری، آنگیراس، پولاستیا، پولاها، کراتو، واشیشتا) هم سعی کردند که یوگا را به همان شکل اصلی و واقعی در سراسر جهان گسترش دهند.

رد پای ساپتاریشی‌ها در قدمت یوگا
ساپتاریشی‌ها

طبق مطالعه‌ی بسیاری از مجسمه‌ها و فسیل‌ها در تمدن دره ایندوس، نشان می‌دهد که یوگا در این دره رواج داشته است منتها نه به شکل امروزی!

یکی از شواهد بسیار معروف، مجسمه‌ای است که به “مرد پوشیده از ببر” شهرت دارد و در موهنجو دارو کشف شد.

این مجسمه (مرد پوشیده از ببر)، شمایل لرد شیوا است که در حالت نشسته قرار دارد و حالت او بسیار شبیه به لوتوس (پادماسانا) در یوگا است.

لرد شیوا در تاریخچه یوگا
تصویر لرد شیوا

علاوه بر این حضور یوگا در سنت‌های عامیانه، سنت‌های ودایی و اوپانیشاد، سنت‌های بودایی و جین، فلسفه‌ها، حماسه‌های مهابهاراتا و رامایانا، سنت‌های خداباورانه شیواها، وایشناواها و سنت‌های تانتری دیده می‌شود.

یوگا که هنر و علم زندگی سالم است، از زمان‌های بسیار قدیم به‌عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر در فرهنگ هند شناخته می‎شود اما جزو هیچ دین خاصی نیست و مجموعه‌ای از تمرینات روحی، جسمی و ذهنی بوده است.

در مقاله‌ی “یوگا چیست؟ (سبک‌های یوگا)“، می‌توانید بیشتر با یوگا، فواید و انواع سبک‌های آن آشنا شوید اما جالب است بدانید که کلمه‌ی “یوگا” از ریشه سانسکریت “Yuj” گرفته شده است و معانی مختلفی دارد مانند:

• پیوستن
• یوغ زدن
• یکپارچه کردن

طبق متون مقدس، تمرینات یوگا منجر به اتحاد آگاهی فردی با آگاهی جهانی می‌شود و نشان‌دهنده‌ی هماهنگی کامل بین ذهن و بدن، انسان و طبیعت است.

مردم در طول سال‌ها، یوگا را متناسب با نیازهای خود تغییر شکل داده‌اند اما نتایج حاصل از تمرینات یوگا ثابت است.

حال که با تاریخچه ورزش یوگا آشنا شدید در ادامه به بررسی دوره‌های تاریخی یوگا می‌پردازیم.

دوره‌های تاریخی یوگا

تاریخچه یوگا به ۴ دوره متمایز شامل یوگای پیش کلاسیک، کلاسیک، پس از کلاسیک و مدرن تقسیم‌بندی می‌شود.

در ادامه درباره هر یک از 4 تاریخچه ورزش یوگا بیشتر صحبت می‌کنیم:

1- یوگای پیش کلاسیک

مجسمه ای از دوران یوگای پیش کلاسیک
مجسمه ای از دوران یوگای پیش کلاسیک

یوگا پیش کلاسیک یا دوره ودایی، مراحل اولیه توسعه یوگا در هند است.

این دوره که قبل از دوره کلاسیک یوگا است از حدود 1500 تا 500 سال قبل از میلاد مسیح ادامه داشت.

در این دوره اولین شکل‌گیری تمرین یوگا، توسعه و اصلاح آن آغاز شد و تمرینات معنوی گوناگون و تجربی بدون قوانین سخت‌گیرانه اجرا می‎شدند.

در دوره پیش کلاسیک یوگا، چندین مفهوم و شیوه کلیدی توسعه یافت که هم‌اکنون نیز در یوگای مدرن مهم است.

برخی از مهم‌ترین این مفاهیم و شیوه‌ها شامل موارد زیر هستند:

  • کارما
  • دارما
  • مسیر یوگی
  • مراقبه
  • پرانایاما
  • آساناها
  • تحقق خود

2- یوگا کلاسیک

دوره کلاسیک یا دوره پاتانجلی، بین 500 سال قبل از میلاد و 800 سال پس از میلاد مسیح در نظر گرفته می‌شود.

در این دوره، یوگا سوتراها توسط پاتانجلی شکل گرفتند و یوگا سیستماتیک شد.

تصویر رسم شده از پاتانجلی
تصویر رسم شده از پاتانجلی

با معرفی یوگا سوتراها، دوره کلاسیک یوگا آغاز شد و پاتانجلی تمرینات یوگا را با معرفی مسیری هشت‌گانه سازمان‌دهی کرد.

این مسیر که 8 مرحله است را با نام هشت عضو یوگا یا آشتانگا نیز می‌شناسند و شامل موارد زیر هستند:

  • یاما – خویشتن‌داری
  • نیاما – تهذیب نفس
  • آسانا – نشستن یا وضعیت بدن
  • پرانایاما – کنترل تنفس
  • پراتیاهارا – کناره‌گیری حس
  • دهارانا – تمرکز یک نقطه
  • دهیانا – مدیتیشن
  • سامادهی – جذب مطلق

اگر می‌خواهید درباره‌ی مسیر 8 گانه‌ی پاتانجلی بیشتر بدانید، پیشنهاد می‌کنیم سری به مقاله‌ی “مراحل یوگا” بزنید.

3- یوگای پس از کلاسیک

چند قرن بعد از پاتانجلی (بین 800 تا 1700 بعد از میلاد مسیح)، آموزه‌های حکیمانی مانند ویاسا شانکاراچاریا، رامانوجاچاریا، مادهواچاریا و سایر افرادی از این قبیل به شروع دوره‌ی پسا کلاسیک یوگا منجر شد.

در این دوره، استادان یوگا به طراحی سیستمی از تمرینات پرداختند که تمرکز آن‌ها روی افزایش عمر و جوان‌سازی بدن بود.

در این دوره، آموزه‌های وداهای باستانی را رد کردند و بدن را به‌عنوان وسیله‌ای برای رسیدن به روشنگری پذیرفتند.

آن‌ها، تانترا یوگا را با تکنیک‌های پیشرفته برای پاک‌سازی بدن و ذهن توسعه و برای شکستن گره‌هایی که ما را به وجود فیزیکی‌مان پیوند می‌دهند، توسعه دادند.

این توسعه و کاوش در ارتباطات فیزیکی-روحی و تمرین‌های بدن، منجر به ایجاد هاتا یوگا شد.

هاتا یوگا یا بهاتا یوگا، امروزه یکی از شاخه‌های اصلی یوگا است و برای کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی این سبک می‌توانید به مقاله‌ی “سبک هاتا یوگا چیست؟” مراجعه کنید.

4- دوره مدرن

دوره مدرن را بین سال‌های 1700 تا 1900 بعد از میلاد می‌دانند که استادان یوگا یعنی تی کریشناماچاریا و سوامی شیواناندا ساراسواتی، شروع به سفر کردند و به غرب رفتند.

کریشناماچاریا
کریشناماچاریا

اولین بار سوامی ویوکاناندا در پارلمان ادیان جهان در سال 1893 در شیکاگو سخنرانی کرد و یوگا را به آمریکا آورد.

بنابراین تاریخچه یوگا در جهان، تقریباً به دو قرن و نیم پیش بازمی‌گردد.

پس از آن در سال 1924، اولین مدرسه هاتا یوگا در هند و توسط تی کریشناماچاریا در میسور هند افتتاح شد.

کریشناماچاریا، سه دانش‌آموز تربیت کرد که میراث او را ادامه و یوگا را گسترش دادند.

دانش‌آموزان کریشنا که از معروف‌ترین اساتید جهانی یوگا هستند را در قسمت زیر معرفی کرده‌ایم:

  • B.K.S. آیینگر (Bellur Krishnamachar Sundararaja Iyengar): او یکی از برجسته‌ترین معلمان یوگا در جهان بود و به خاطر سبک خاص خود یعنی “آیینگر یوگا” شناخته می‌شود.
آقای آیینگر بنیانگذار یوگا
آقای آیینگر
  • T.K.V. دسیکاچار (Tirumalai Krishnamacharya Venkata Desikachar): فرزند و شاگرد تیرمالای کریشناماچاریا، که به خاطر رویکرد “وینی یوگا” که تمرینات یوگا را به نیازهای فردی تطبیق می‌دهد، شناخته می‌شود.
آقای دسیکاچار
آقای دسیکاچار
  • پتبی جویس (K. Pattabhi Jois): موسس سبک “آشتانگا وینیاسا یوگا” که یکی از دینامیک‌ترین و فیزیکی‌ترین سبک‌های یوگا است.
آقای پتبی جویس
آقای پتبی جویس

شما می‌توانید برای آشنایی بیشتر با سبک آیینگر به مقاله‌ی “سبک آیینگر یوگا” مراجعه کنید.

شیواناندا نیز در سال 1936، انجمن زندگی الهی را در سواحل رودخانه گنگ تأسیس کرد.

شیواناندا نویسنده‌ی پُر کاری بود و 200 کتاب در مورد یوگا نوشت و مراکز متعددی را در سراسر جهان تأسیس کرد.

یوگا در دوره‌ی مدرن بسیار پیشرفت کرد که در قسمت زیر به برخی از پیشرفت‌های کلیدی یوگا اشاره می‌کنیم:

  • توسعه سبک‌ها و رویکردهای جدید ازجمله یوگا قدرت، یوگا یین و یوگا درمانی
  • ظهور یوگا به‌عنوان یک شکل محبوب ورزش بدنی با تأکید بر وضعیت بدنی (آسانا) و آمادگی جسمانی
  • ادغام مفاهیم تناسب‌اندام و سلامت غربی در تمرین یوگا مانند استفاده از وسایل و اصلاحات برای تطبیق وضعیت بدن با انواع مختلف بدن و توانایی‌ها
  • ادغام تمرین‌های ذهن‌آگاهی و مدیتیشن در یوگا و همچنین استفاده از یوگا به‌عنوان یک درمان مکمل برای طیف وسیعی از شرایط سلامت جسمی و روانی

یوگا از گذشته تاکنون به مسیر خود ادامه داده و همچنان نیز پابرجاست و توسط اساتید مختلفی در سطح جهان تدریس می‌شود.

حال که با دوره‌های یوگا از گذشته تاکنون آشنا شدید، نوبت به بررسی تاریخچه یوگا در کشور خودمان است.

تاریخچه یوگا در ایران

پیش از این به بررسی کامل تاریخچه یوگا و دوره‌های آن پرداختیم و فهمیدیم که ورزش یوگا از کدام کشور است و چند دوره دارد.

حال در این بخش می‌خواهیم درباره‌ی تاریخچه یوگا در ایران و بنیانگذار یوگا در ایران صحبت کنیم.

به عقیده عده زیادی تاریخچه ورزش یوگا در ایران، به زمان‌های قدیم باز برمی‌گردد و عارفان ایرانی با یوگا آشنایی داشته‌اند.

اما به‌طور رسمی، بنیانگذار یوگا در ایران آقای مجید موَقّر است.

در حقیقت مجید موقر در سال 1343 شمسی، یوگا را به همین شکل امروزی وارد ایران کرد.

سپس در سال 1345 و با حضور مقامات رسمی چون نخست‌وزیر وقت یعنی عباس هویدا و رئیس مجلس آن زمان، شریف امامی به تأسیس اولین باشگاه یا آموزشگاه یوگا در ایران پرداخت.

در راستای رونق ورزش یوگا در ایران، موقر از اساتیدی مختلفی چون سوآمی بوآجی (یکی از یوگی‌های معروف هند) دعوت کرد و ایشان 5 سال در ایران اقامت داشت و ریشه‌های یوگا را در کشور ما محکم کرد.

پس از آن ریچارد فریمن (یکی از اساتید برجسته‌ی آشتانگا یوگا و شاگرد پتبی جویس) نیز به مدت 4 سال در ایران حضور داشت و مربی یوگای خاندان پهلوی بود.

در دوران بعد از انقلاب نیز با وجود توقف توسعه یوگا، افرادی مانند سید عبدالحمید موحدی نائینی (مدیر مسئول مجله دانش یوگا) و مسعود مهدی پور (موسس کانون یوگا) تلاش کردند که یوگا را به‌عنوان یک روش درمانی و بازپروری مؤثر معرفی کنند.

آقای موحدی نائینی بنیانگذار یوگا در ایران
آقای موحدی نائینی

گفتنی است که مسعود مهدی پور در سال 1358، اولین و بزرگ‎‌ترین مرکز یوگا را در ایران افتتاح کرد.

درنهایت نیز تلاش‌های این دو نفر جواب داد و در سال 1374 (سال 1995 میلادی)، یوگا از سمت سازمان تربیت بدنی به رسمیت شناخته شد و از آنجا بود که توسعه بیشتری در ایران یافت.

بنابراین قدمت یوگا در ایران به صد سال هم نمی‌رسد اما در حال حاضر به شکل چشمگیری در حال پیشرفت است و مربیان برجسته و حرفه‌ای زیادی در این زمینه کار می‌کنند.

اگر می‌خواهید درباره‌ی اساتید حرفه‌ای یوگا در ایران به اطلاعات بیشتری دست یابید، فقط کافی است سری به مقاله‌ی “بهترین مربیان یوگا در ایران” بزنید.

متون باستانی یوگا

تاریخچه یوگا و اینکه یوگا چند سال حکومت کرد را می‌توان از روی متون باستانی بهتر درک کرد.

متون مقدس یوگا، مجموعه‌ای هستند که به هند بازمی‌گردند و کاملاً برای ما این موضوع را روشن می‌کنند که یوگا ورزش کدام کشور است.

این متون شامل وداها، اوپانیشادها، بهاگاواد گیتا، یوگا سوتراهای پاتانجلی و غیره هستند.

این متون، راهنمایی برای تمرینات، اصول معنوی و فلسفه‌ی یوگا هستند که در ادامه به معرفی هریک از آن‌ها می‌پردازیم:

وداها (Vedas)

وداها از قدیمی‌ترین متون مقدس هندی و اساس فلسفه هند هستند که از مجموعه‌ای شامل سرودها، دعاها و آیین‌ها تشکیل شده‌اند.

قدیمی‌ترین وداها بیش از 3500 سال پیش در منطقه دره سند ساخته و به‌صورت شفاهی برای نسل‌های متمادی منتقل شده‌اند.

وداها به حکیمان (ریشی‌ها) در حین مراقبه یا تفکر عمیق نازل شده‌اند.

زیبایی وداها در حکمت عمیق و آموز‌ه‌های جاودانه‌ی آن است که امروزه نیز باعث راهنمایی و الهام بخشیدن مردم سراسر جهان می‌شود.

یکی از مهم‌ترین کمک‌ وداها به تمرین یوگا و آرامش ذهنی، مفهوم خودآگاهی است که هدف نهایی یوگا به شمار می‌رود.

وداها همچنین بینشی درباره‌ی ماهیت جهان و چگونگی ارتباط نزدیک همه‌چیز به یکدیگر ارائه می‌دهند.

این درک، می‌تواند به افراد کمک کند تا با شفقت و همدلی نسبت به دیگران رفتار کنند و درنهایت موجب آرامش روانی و شادی بیشتر می‌شود.

علاوه بر این اصول ودایی برای پرورش حس آرامش درونی از طریق مدیتیشن، یوگا و پرانایاما راهنمایی‌هایی را ارائه می‌دهد.

این تمرین‌ها می‌توانند به ایجاد تعادل در فرد کمک کنند و استرس و اضطراب او را کاهش دهند.

اگر می‌خواهید درباره‌ی پرانایاما بیشتر بدانید به مقاله‌ی “پرانایاما چیست” مراجعه کنید.

اوپانیشادها (Upanishads)

اوپانیشادها، مجموعه‌ای ترکیبی از متون مقدس هستند و درباره‌ی وداها به توضیح می‌پردازند و بخش قابل توجهی از سنت مذهبی و فلسفه هندو را تشکیل می‌دهند.

اعتقاد بر این است که متون اوپانیشادها بین 800 تا 500 قبل از میلاد مسیح سروده شده‌اند.

زبان اوپانیشادها سانسکریت است و از 200 متن تشکیل شده‌اند و ماهیت واقعیت، خود و جهان را بررسی می‌کنند.

همچنین در این متون به رابطه بین فرد و امر الهی نیز پرداخته می‎شود.

کتاب اوپانیشادها
کتاب اوپانیشادها

اوپانیشادها نیز مانند وداها برای قرن‌های طولانی به‌صورت شفاهی منتقل می‌شدند و تا قرن 5 پیش از میلاد به‌صورت مکتوب نبودند.

اعتقاد بر این است که قدیمی‌ترین اوپانیشادها، بریهادارانیاکا اوپانیشاد(Brihadaranyaka Upanishad) است.

اوپانیشادها در یوگا بسیار الهام‌بخش هستند چرا که بینشی غنی از ماهیت کلی انسان و واقعیت نهایی را ارائه می‌دهند.

آن‌ها چارچوبی برای درک معنوی و فلسفی زیربنای تمرینات یوگا را فراهم می‌کنند و برای دستیابی به ارتباط عمیق با ذات الهی به راهنمایی افراد می‌پردازند.

اوپانیشادها همچنین درباره‌ی مدیتیشن و دستیابی به حالت مراقبه و تفکر عمیق به ارائه‌ی راهنمایی‌ها و تکنیک‌های خاصی می‌پردازند.

اگر می‌خواهید درباره‌ی مدیتیشن بیشتر بدانید، فقط کافی است سری به مقاله‌ی “مدیتیشن چیست” بزنید.

بهاگاواد گیتا (Bhagavad Gita)

بهاگاواد گیتا، از شناخته شده‌ترین متون مقدس یوگا است که بسیاری از دروس آن را می‌توان در یوگای معاصر یافت.

گیتاها یک جزء حیاتی از حماسه مهابهاراتا هستند و داستان جنگجویی به نام آرجونا را روایت می‌کنند که در میدان جنگ با یک معضل اخلاقی روبه‌رو می‌شود.

در بهاگاواد گیتا، کریشنا (یکی از محبوب‌ترین خدایان در آیین هندو) و آرجونا به گفتگویی فلسفی درباره‌ی ماهیت واقعیت، خود و هدف زندگی می‌پردازند.

در حقیقت آموزه‌های لرد کریشنا به آرجونا، زمینه را برای درک ماهیت خود، اهمیت وظیفه و مسیر روشنگری فراهم می‌کند.

بهاگاواد گیتا با معرفی کارما یوگا یا یوگای عمل، اهمیت و اعتبار خاصی به سنت یوگا بخشیده است.

همچنین این متون توضیح می‌دهند که چرا داشتن ایمان و تسلیم شدن به یک قدرت برتر مهم است.

در حقیقت باکتی یوگا که با نام یوگای فداکاری نیز شناخته می‌شود بر این اصل استوار است و تمرین کنندگان یوگا با فداکاری و تسلیم، پیوندی عمیق با قدرت برتر برقرار می‌کنند.

از طرفی جنانا یوگا (یوگای خرد) نیز بر اساس اصول بهاگاواد گیتا شکل گرفته است.

یوگا سوترا (Yoga Sutra)

یوگا سوتراهای پاتانجلی که مجموعه‌ای از کلمات قصار است به بیان اصول یوگا می‌پردازد.

این اصول شامل 8 اندام یا مرحله در یوگا هستند که اصول اخلاقی، وضعیت بدنی، تکنیک‌های تنفس و مدیتیشن را پوشش می‌دهند.

این مراحل در متن اصلی یوگای کلاسیک شناخته می‌شوند و امروزه نیز به‌طور گسترده موردمطالعه و تمرین قرار می‌گیرند.

سوتراهای پاتانجلی، تأثیری عمیق روی تمرین و فلسفه یوگا داشته‌اند و راهنمایی عملی برای پرورش آرامش و شادی درونی هستند.

گفتنی است که سوتراها علمی‌ترین و دقیق‌ترین متونی هستند که درباره عناصر اصلی یوگا نوشته شده است و تاریخچه یوگا را برای ما روشن می‌کنند.

اگر می‌خواهید درباره‌ی سوتراهای پاتانجلی بیشتر بدانید، می‌توانید مقاله‌ی “یوگا سوتراهای پاتانجلی” را مطالعه کنید.

متن یوگا سوتراها
متن یوگا سوتراها

خدایان در یوگا

خدایان هندی، بخشی ذاتی در یوگا هستند و بیانگر مفاهیمی انتزاعی چون فراوانی، عشق و دانش به شمار می‌روند.

در طول تاریخچه یوگا، یوگی‌ها خدایان خاصی را به‌عنوان نیروهای هدایت‌کننده در تمرین خود شناخته و مورداحترام قرار داده‌اند.

این خدایان یوگا به بخشی جدایی‌ناپذیر از تمرین میلیون‌ها نفر در سراسر جهان تبدیل شده‌اند و به‌عنوان منبع الهام و انگیزه عمل می‌کنند.

به طوری که مجسمه‌ی این خدایان در برخی استودیوها برای دریافت انرژی‌های مثبت استفاده می‌شود.

البته برخی از هندوها که بت‌پرست هستند، این خدایان را پرستش می‌کنند اما در یوگا برای دریافت انرژی‌های خوب از مجسمه‌ی خدایان بهره می‌برند.

حال در ادامه به توضیح چند خدای مشهور یوگا می‌پردازیم:

شیوا (Shiva)

شیوا که از او به‌عنوان اولین یوگی نیز یاد می‌شود معمولاً آغشته به خاکستر، دارای سه چشم، موهای مات و 4 بازو است.

روی جمجمه‌ی شیوا، مارها قرار دارند و گلوی او آبی است که به غلبه‌ی او بر نفس و زشتی‌های دنیا اشاره دارد.

شیوا انرژی آگاهی، درون‌نگری و مراقبه را ساطع می‌کند و یک وضعیت یوگا یعنی ناتاراجاسانا (Natarajasana) به نام او اسم‌گذاری شده است.

مانترای اصلی شیوا، “Oṃ namaḥ śivāya” است و در روزهایی که نیاز به تقویت اعتماد به نفس دارید و یا می‌خواهید به درون خود رجوع کنید، می‌توانید به تکرار مانترای شیوا بپردازید.

مجسمه لرد شیوا
مجسمه لرد شیوا

اگر اطلاعاتی درباره‌ی مانترا ندارید، پیشنهاد می‌کنیم که مقاله‌ی “مانترا چیست؟” را مطالعه کنید.

هانومان (Hanuman)

در تاریخچه یوگا هانومان، خدای میمون و شخصیت مهمی در اساطیر هندو است و در یوگا نیز یک ژست متعلق به این خدا در نظر گرفته می‌شود و هانوماناسا نام دارد.

انرژی هانومان قدرت، فداکاری، شجاعت و انضباط شخصی است و هانومان با نام پاوانا پوترا یا وایو سوتا نیز یاد می‌شود.

هانومان، پسر باد و به خاطر قدرت فرا بشری خود در بین مردم معروف است.

مانترا اصلی هانومان “Oṃ śrī hanumate namaḥ” است و در تمرین یوگا برای کسب قدرت، شجاعت، سرزندگی و فداکاری، می‌توانید این مانترا را تکرار کنید.

تصویر رسم شده از هانومان
تصویر رسم شده از هانومان

گانِش (Ganesha)

به تاریخچه یوگا که نگاه کنید به گانِش، پسر شیوا و پارواتی با سر فیل می‌رسید که خدای خرد، دانش، بقا و رفاه مادی است.

گانِش در تاریخچه ورزش یوگا، نشان‌دهنده‌ی چاکرای ریشه و بیانگر نیروی اساسی فرد است.

این خدای کوچک و بانمک، نمادی از پایه‌های محکم و آغاز بدون مانع است.

تصویر رسم شده از گانش
تصویر رسم شده از گانش

در هاتا یوگا، سه آسانا وجود دارد که به باز کردن چاکرای ریشه و ارتباط با انرژی گانِش کمک می‌کند که شامل موارد زیر است:

  • سوخاسانا (ژست آسان)
  • بالاسانا (ژست کودک)
  • تریکوناسانا (ژست مثلثی)

همچنین در یوگا مودرا، گانِش را با مودرا مرتبط می‌دانند و گفته می‌شود که یوگی از گانِش در زمان بی‌انگیزگی استفاده می‌کند و از آن سود می‌برد.

اگر می‌خواهید درباره‌ی یوگا مودرا بیشتر بدانید، پیشنهاد می‌کنیم که مقاله‌ی”مودرا چیست؟” را مطالعه کنید.

جمع‌بندی: یوگا از گذشته تا امروز!

در این مطلب به بررسی تاریخچه یوگا، بنیانگذار یوگا، تاریخچه یوگا در ایران و جهان و اینکه یوگا چند سال حکومت کرد پرداختیم.

متوجه شدید که تاریخ دقیقی از پیدایش یوگا در دست نیست اما خیلی از افراد معتقدند که یوگا پیشینه‌ای حتی بیش از 10 هزار سال و به درازای شکل‌گیری جهان دارد.

از طرفی دریافتید که هرچند نمی‌توان گفت که یوگا دقیقاً از چه زمانی آغاز شده اما می‌توان گفت که ورزش یوگا از کدام کشور است و هندوستان را مبدأ یوگا می‌دانند.

البته این به موضوع با شواهدی که از موهنجو دارو و تمدن دره سند یافت شده، کاملاً تأیید شده است.

در ادامه‌ی مطلب نیز به متون مقدس یوگا و نقش خدایان در یوگا پرداختیم و دریافتید که ردپای این ورزش را می‌توان در کل فرهنگ هند به‌صورت کاملاً آشکار دید.

هرچند یوگا در سطح دنیا دیر شناخته شد و تاریخچه یوگا در جهان به چند سال قبل بازمی‌گردد اما در حال حاضر در بین مردم جهان بسیار محبوب است.

یوگا چند سال حکومت کرد
مجسمه یکی از خدایان یوگا

به طوری که یک روز را در سال به یوگا اختصاص داده‌اند و آن روز را جشن می‌گیرند که برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره، می‌توانید به مقاله‌ی “روز جهانی یوگا” مراجعه کنید.

همچنین به این موضوع نیز اشاره کردیم که قدمت یوگا در ایران نیز کوتاه و کمی بیشتر از نیم قرن است.

با وجود این در حال حاضر به‌صورت چشمگیری رونق یافته است و افراد زیادی به یوگا می‌پردازند.

جالب است بدانید که یوگا، فواید زیادی دارد و اگر هنوز راجع‌به فواید آن نمی‌دانید پس حتماً به مقاله‌ی “فواید یوگا” مراجعه کنید.

نظر و تجربه خودتان را با ما به اشتراک بگذارید:

شما درباره تاریخچه یوگا چه می‌دانید؟ خوشحال می‌شویم با بیان نکات و تجربیاتتان درباره تاریخچه ورزش یوگا، به ارتقاء این مقاله کمک کنید.

همچنین اگر سؤالی درباره تاریخچه و بنیانگذار یوگا داشتید، در بخش کامنت‌ها از ما بپرسید تا در اسرع وقت پاسخگوی شما باشیم.

اشتراک گذاری:

نویسنده مقاله:
MN STUDIO

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سبد خرید
فروشگاه
جزئیات برنامه غذایی:
هزینه ویزیت
10%
280 تومان
310 تومان
مدت زمان ویزیت

15 دقیقه

مشاوره تخصصی

توسط ماما استودیو

نحوه‌ ویزیت آنلاین
بعد از پرداخت هزینه، به سوالاتی که از طریق لینک SMS یا ایمیل ارسال می‌شود پاسخ می‌دهید.
بعد از پاسخ به سوالات، به شماره تلگرام استودیو پیام دهید تا زمان مشاوره و لینک آن برای شما ارسال شود. شماره: ۰۹۳۰۸۴۰۰۶۹۶
مزایای مشاوره با ماما:

۱-آگاهی کامل نسبت به پروسه بارداری
۲-پاسخگویی به تمامی سوالات در هر هفته بارداری بسته به نیاز و شرایط مادر و جنین
۳-ماما می‌تواند در طول ۹ ماه بارداری یا حتی قبل از آن، کنار مادر باشد و شرایط مادر و‌ جنین را تحت نظر داشته باشد
۴-ماما کاملا آگاهانه و بی طرق و صرفا بر اساس شرایط شما بهترین راهنمایی‌ها را ارائه می‌دهد مانند راهنمایی درباره نحوه زایمان (سزارین یا طبیعی)
۵-ماما اطلاعات کامل را درباره انواع دغدغه‌های مادران مانند رابط جنسی، علت درد‌های مختلف بدن، آگاهی از نقاط فشاری و… مادر ارائه می‌دهد 

ویژگی های مشاوره با ماما:
مشاوره تخصصی با توجه به نیازها و‌ مشکلات
امکان درخواست آزمایشات و غربالگری بر اساس نیاز مادر و جنین
پاسخگویی به تمامی سوالات از قبل از پروسه بارداری تا بعد از زایمان
جزئیات برنامه غذایی:
هزینه برنامه همراه با کلاس
30%
190 تومان
260 تومان
مدت زمان برنامه غذایی‌

یک ماه

تنظیم برنامه غذایی

توسط پزشک استودیو

نحوه دریافت برنامه:
بعد از پرداخت هزینه، به ۳۲ سوال پاسخ می‌دهید که از طریق لینک SMS یا ایمیل ارسال می‌شود
بعد از ۴۸ ساعت، برنامه‌ی غذایی اختصاصی خود را از طریق تلگرام دریافت می‌کنید.
مزایای برنامه‌ی غذایی:
ویژگی های برنامه‌ی غذایی:
برنامه‌ی غذایی شامل غذای سفره است و نیازی به تهیه مواد غذایی خاص ندارد
حساسیت‌ها، علایق شما در رژیم لحاظ می‌شود
در این برنامه به شما میزان مصرف از هر مواد غذایی توضیح داده می‌شود
علاوه بر برنامه غذایی یک ماهه، نحوه درست غذا خوردن را وارد سبک زندگیتان می‌کند