یوگا کندالینی چیست؟

در این مطلب قرار است به بررسی این موضوع بپردازیم که کندالینی یوگا چیست؟

کندالینی یوگا، یکی از ۵۰ سبک یوگا است که شامل آواز و دعا خواندن، تمرینات تنفسی و انجام آسانا (حرکات یوگا) است.

اصطلاح “کُندالینی” از کلمه سانسکریت “Kundal” به معنای “دایره” گرفته شده است و آن را “مار مارپیچ” هم ترجمه می‌کنند.

هدف سبک یوگا کندالینی، فعال کردن انرژی کندالینی است که در پایین ستون فقرات قرار دارد.

با فعال شدن این انرژی، آگاهی شما افزایش می‌یابد و باعث می‌شود که از نفْس خود عبور کنید.

منشأ یوگای کندالینی، شناخته نشده اما مفهوم انرژی کندالینی برای قرن‌ها وجود داشته و در متون باستانی وِدایی از ۱۰۰۰ سال قبل از میلاد ذکر شده است.

تا اینجا به‌صورت خلاصه، متوجه شدید کندالینی چیست و چه تاریخچه‌ای دارد و همچنین دانستید که یکی از سبک‌های قدرتمند یوگا است.

بنابراین شاید برایتان جالب باشد که درباره‌ی سایر سبک‌ها مثلاً سبک آیینگر نیز اطلاعات کسب کنید و برای این امر، فقط کافی است به مطلب “سبک آیینگر یوگا چیست؟” مراجعه کنید.

حال در ادامه با ما باشید تا شما را با فواید، انواع تکنیک‌های تنفسی و حرکات کندالینی یوگا آشنا کنیم.

فهرست مطالب

تعریف کندالینی یوگا

تاریخچه و منشأ یوگا کندالینی

درباره‌ی کلاس یا تمرینات کندالینی یوگا

فواید یوگا کندالینی چیست؟

معرفی حرکات کندالینی یوگا

معرفی پرکاربردترین تکنیک‌های تنفسی یوگای کندالینی

تفاوت سایر سبک‌ها با کندالینی یوگا چیست؟

آیا یوگا کندالینی خطرناک است؟

جمع‌بندی: رسیدن به بیداری با کندالینی یوگا

تعریف کندالینی یوگا

پیش از اینکه به شما بگوییم کندالینی چیست، ابتدا باید بدانید که یوگا فقط به حرکات و آساناها محدود نمی‌شود.

در حقیقت با توجه به 8 اندام یوگا، آساناها فقط یکی از جنبه‌های یوگا هستند و باقی مراحل یوگا مربوط به مسائل معنوی است که به شما کمک می‌کند تا زندگی کامل خود یعنی زندگی آگاهانه‌ای را تجربه کنید.

با توجه به این مسئله، حالا راحت‌تر می‌توانید درک کنید که کندالینی یوگا چیست.

کندالینی یوگا، یکی از سبک‌های یوگا است که به شما کمک می‌کند تا به زندگی کامل خود برسید.

به همین دلیل است که یوگا کندالینی را با نام “یوگای آگاهی” نیز می‌شناسند چرا که ابزار دقیق و لازم برای رسیدن به آگاهی را در اختیار شما قرار می‌دهد.

هرچند که یوگای کندالینی، دقیقاً یوگای اصلی نیست اما می‌توان آن را یک سبک جامع به حساب آورد. چرا؟

زیرا شامل مدیتیشن، مانترا، تمرین‌های بدنی و تکنیک‌های تنفسی است و هشت اندام یوگا را در یک تمرین در برمی‌گیرد.

اگر اطلاعات کمی درباره‌ی مانترا دارید، پیشنهاد می‌کنیم که حتماً مقاله‌ی “مانترا چیست؟” را مطالعه کنید.

اما کلمه‌ی “کُندالینی (Kundalini)” به چه معناست؟

اصطلاح “کُندالینی” از کلمه سانسکریت “Kundal” به معنای “دایره” گرفته شده است که آن را “مار مارپیچ” نیز ترجمه می‌کنند.

ازنظر کندالینی یوگا، پرانا یا انرژی حیات در پایه ستون فقرات همه‌ی افراد قرار دارد و در آنجا پیچیده شده، خوابیده و منتظر بیداری است و به همین دلیل است که نام مار مارپیچ را به این سبک اطلاق می‌کنند.

اعتقاد بر این است که این انرژی در سه دوره از زندگی فعال می‌شود که این سه دوره شامل دوران کودکی، بلوغ و مرگ است.

همچنین معتقدند که بیدار شدن این انرژی به آگاهی، نشاط، پذیرش و روشن‌بینی شما کمک می‌کند.

منتها باید بدانید که بیدار کردن انرژی کندالینی به این راحتی نیست و مستلزم انجام تمرینات معنوی و عمیق مثل مانتراها، مدیتیشن‌ و سایر اعمال روحانی در درازمدت است.

با وجود این انجام یوگای کندالینی، یک راه میانبر برای بیدارسازی این انرژی با استفاده از تنفس‌های کوبه‌ای یا حرکات ضربه‌ای است.

چرا که معتقدند با انجام این اعمال، می‌توان انرژی خفته در انتهای ستون فقرات را بیدار کرد و به بصیرت رسید.

بنابراین کل فرایند یوگای کندالینی، تمرین‌هایی است که به بیداری انرژی کندالینی کمک می‌کند و اجازه‌ی عبور به جریان انرژی را در سراسر جسم می‌دهد.

گفته می‌شود که اگر انرژی کندالینی در سه دوره‌ی کودکی، بلوغ و مرگ بیدار نشود از پایه ستون فقرات به چاکرای 2 (جنسی) می‌رود و خاموش می‌ماند و تنها در دوره‌ی زایمان و بارداری دوباره فعال می‌شود.

پس اگر انرژی کندالینی شما خفته و خاموش است، حتماً باید برای بیداری آن به انجام تمرینات مدیتیشن و مانترا و سایر اعمال معنوی بپردازید تا دوباره فعال شود.

حال که به‌خوبی متوجه شدید که یوگا کندالینی چیست، در ادامه همراه ما باشید تا به شما نحوه‌ی پیدایش و تاریخچه این سبک را توضیح دهیم.

تاریخچه و منشأ یوگا کندالینی

آموزه‌های کندالینی برای اولین بار در اوپانیشادها ظاهر شد که مجموعه‌ای از متون مقدس هندو است.

تحقیقات نشان می‌دهند که نگارش این نوشته‌های مقدس در حدود 800 تا 500 سال قبل از میلاد مسیح آغاز شده است.

این اولین مدرک شناخته شده از مراقبه کندالینی است اما به طور گسترده، معتقدند که کندالینی یوگا قبل از این متون کتبی به‌صورت توصیفات شفاهی منتقل می‌شده است.

کندالینی در مراحل اولیه خود، یک فلسفه خصوصی بود و فقط به دانش‌آموزانی که سال‌های زیادی را صرف مطالعه مراقبه و معنویت کرده بودند، این فرصت داده می‌شد که کندالینی را از معلمان یوگا بیاموزند.

حتی زمانی که کندالینی در کنار آموزه‌های مراقبه شامل تمرین‌های فیزیکی یوگا نیز شد، باز هم در همان چارچوب ماند و به بیرون و عوام درز نکرد.

اعتقاد بر این است که این وضع، تا هزاران سال وجود داشت تا اینکه یوگی باجان (یکی از شناخته‌شده‌ترین مربیان یوگا در سطح جهان) شروع به آموزش یوگای کندالینی در ایالات‌متحده کرد که شامل مراقبه کندالینی نیز بود.

در حال حاضر نیز یوگای کندالینی در کشورهای مختلف به‌صورت کلاس برگزار می‌شود و شاگردان زیر نظر مربی تمرین می‌کنند.

حال که متوجه شدید تاریخچه کندالینی چیست در ادامه به شما درباره‌ی نحوه برگزاری کلاس‌های کندالینی خواهیم گفت.

درباره‌ی کلاس یا تمرینات کندالینی یوگا

در هر نقطه از جهان که در کلاس کندالینی یوگا شرکت می‌کنید، باید بدانید که تمرینات کندالینی از 6 بخش تشکیل شده است که در ادامه به معرفی هر یک از این بخش‌ها می‌پردازیم:

1- تنظیم کردن: کلاس با تکرار یک مانترا یا دعا و چنتینگ شروع می‌شود که می‌توان سه بار آن را تکرار کرد. این عمل به کوک کردن نیز معروف است.

2- پرانایاما: پس از تکرار مانترا، نوبت به پرانایاما می‌رسد که توسط مربی معرفی می‌شوند. در این مرحله، شاگردان می‌توانند ذهن را متمرکز و بدن خود را برای تمرین آماده کنند. گفتنی است پرانایاما همان تکنیک‌های تنفسی است و رایج‌ترین تکنیک نیز تنفس شکمی به شمار می‌رود.

کریا: کریا مجموعه‌ای از حرکات یوگا، تنفس و سایر اعمال معنوی و تکنیک‌های پاک‌سازی مثل جالانِتی است که برای تولید، سازمان‌دهی و پالایش مسیرهای انرژی در بدن طراحی می‌شود. می‌توانید راجع‌به کریاها در مقاله‌ی “کریا یوگا چیست؟“، اطلاعات بیشتری به دست آورید.

استراحت: پس از انجام کریاها، زمانی برای استراحت در حالت شاواسانا اختصاص داده می‌شود. این بخش کمک می‌کند تا انرژی آزاد شده در طول تمرین توسط بدن جذب شود.

مراقبه و مدیتیشن: پس از استراحت، نوبت به انجام مراقبه و مدیتیشن می‌رسد و تمرین فیزیکی با عناصر ذهنی ادغام می‌شود. مراقبه، می‌تواند در حالت سکوت و یا با تکرار مانترا همراه باشد. پیشنهاد می‌کنیم با مراجعه به مقاله‌ی “مدیتیشن چیست؟” اطلاعات بیشتری درباره‌ی این فعالیت ذهنی کسب کنید.

بستن: درنهایت کلاس را با تکرار مانترا به اتمام می‌رسانند. جالب است بدانید که در حین انجام تمرینات کندالینی، می‌توان از مودراها نیز استفاده کرد.

گفتنی است که در حین اجرای کندالینی یوگا، می‌توانید قفل‌های انرژی یا بانداها را نیز فعال کنید. معروف‌ترین بانداهای مرتبط به انرژی کندالینی، مولا باندا و اودیا باندا هستند که می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره به مقاله‌ی “باندا چیست؟” رجوع کنید.

مشاهده می‌کنید که در یک کلاس یوگای کندالینی به همه‌ی جنبه‌های یوگا پرداخته می‌شود و انرژی در سراسر وجود شما جریان پیدا می‌کند.

آزاد شدن انرژی، دارای فواید بسیار زیادی برای بدن و ذهن است که برای آگاهی از این مزایا، فقط کافی است همچنان در ادامه همراه ما باشید.

فواید یوگا کندالینی چیست؟

کندالینی یوگا، دارای جنبه‌ی معنوی بیشتری است و به همین دلیل معتقدند که فواید معنوی آن بیشتر از مزایای فیزیکی است.

با وجود این موضوع، یوگا کندالینی مزایای بسیاری برای ذهن، روح و بدن دارد که در ادامه به شرح مهم‌ترین این فواید می‌پردازیم:

1- کمک به کاهش استرس و اضطراب

مانند سایر سبک‌های یوگا، کندالینی نیز می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند.

اگر می‌خواهید درباره‌ی تأثیرات عمیق یوگا بر استرس بیشتر بدانید، فقط کافی است سری به مقاله‌ی “تأثیر یوگا در درمان استرس و افسردگی” بزنید.

شرکت‌کنندگان در یک مطالعه‌ی کوچک و پس از انجام یوگای کندالینی در سال 2017، کاهش فوری استرس را تجربه کردند. جالب است بدانید که این تأثیر پس از تمرین تا 3 ماه دیگر نیز ادامه یافت.

به طور مشابه، یک مطالعه در سال 2018 نشان داد که انجام 8 هفته یوگا کندالینی، باعث کاهش سطح اضطراب شرکت‌کنندگان شده است.

درنهایت محققان به این نتیجه رسیدند که یوگا کندالینی، ممکن است یک گزینه درمانی مؤثر برای افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر باشد و سیستم عصبی را آرام کند.

علاوه بر فواید عمیقی که تمرین منظم کندالینی یوگا برای سیستم عصبی به ارمغان می‌آورد، این تمرین همچنین برای تسکین علائم زیر نیز مفید است:

• اعتیاد
• بی‌خوابی و خستگی مزمن
• اختلال وسواس فکری عملی (OCD)
• اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
• اختلال کمبود توجه و بیش فعالی (ADHD)

2- بهبود و تقویت عملکرد شناختی

در یک مطالعه کنترل‌شده در سال 2017، محققان روی 81 شرکت‌کننده با اختلال شناختی خفیف مطالعه انجام دادند.

در این مطالعه شرکت‌کنندگان را به طور تصادفی به دو گروه تقسیم کردند.

یک گروه به تمرین یوگا کندالینی پرداختند. در حالی که گروه دیگر به مدت 12 هفته، آموزش تقویت حافظه را دریافت کردند.

در حالی که هر دو گروه در پایان مطالعه؛ به بهبود قابل‌توجهی در حافظه رسیده بودند اما این فقط گروه کندالینی بود که بهبودهای کوتاه‌مدت و بلندمدت را در عملکرد اجرایی خود نشان دادند.

این بهبود و تغییرات شامل مهارت‌هایی مانند استدلال، حل مسئله، و انعطاف‌پذیری شناختی و غیره بود.

گروهی که یوگا کندالینی را تمرین کرده بودند علاوه بر بهبودهای شناختی، علائم افسردگی کمتری نیز در پایان مطالعه داشتند.

3- بهبود اختلالات خوردن

در یک مطالعه‌ی دیگر در سال 2017، مشخص شد که یوگا کندالینی با کمک به پذیرش و درک ما از خود می‌تواند بی‌اشتهایی و پرخوری عصبی را بهبود ببخشد.

البته این مطالعه روی 9 زن که درگیر بی‌اشتهایی و پرخوری عصبی بودند، انجام شد و مطالعه‌ی کوچکی است.

اما به گفته‌ی محققان، ممکن است که کندالینی یوگا با بهبود درک و قدرانی از خود به درمان اختلالات خوردن کمک کند.

4- افزایش روشنگری معنوی

اعتقاد بر این است که وقتی انرژی کندالینی شما بیدار می‌شود، ارتباط معنوی بیشتری با خود و دیگران پیدا می‌کنید.

این مزایا هرچند ازنظر علمی ثابت نشده‌اند اما در عوض با شواهدی مانند حکایات دیگران از تجربیاتشان پشتیبانی می‌شوند.

به این صورت که افراد پس از انجام یک دوره منظم یوگای کندالینی، تغییرات زیر را در خود احساس کرده‌اند:

• صلح درونی
• افزایش انرژی
• همدلی بیشتر
• افزایش خلاقیت
• کاریزمای بهبودیافته

5- کمک به کاهش سطح قند خون

تحقیقات نشان می‌دهند که کندالینی یوگا ممکن است تا حدی با کاهش هورمون‌هایی که ترشح گلوکز خون را افزایش می‌دهند به کاهش سطوح قند خون کمک کند.

همچنین حرکات کندالینی یوگا به کاهش وزن کمک می‌کنند که برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 مفید است. چرا؟ زیرا چاقی به وخیم شدن این بیماری کمک می‌کند.

6- افزایش انعطاف‌پذیری بدن

این سبک از یوگا نیز مانند سایر سبک‌ها با کشش عضلات و رباط‌ها به افزایش انعطاف‌پذیری بدن و کاهش کمردرد کمک می‌کند.

همچنین انجام یوگا کندالینی سبب افزایش گردش خون می‌شود و به بدن اجازه می‌دهد که اکسیژن و سایر مواد مغذی شفابخش را به نواحی دردناک برساند.

حال که با فواید کندالینی یوگا آشنا شدید در ادامه به معرفی حرکاتی می‌پردازیم که در این سبک به کار می‌روند.

معرفی حرکات کندالینی یوگا

حقیقت این است که یوگا کندالینی، یکی از قوی‌ترین سبک‌های یوگا است که پیشرفت در آن زمان می‌برد و بیشتر هم شامل جنبه‌های معنوی است.

با این تفاسیر در این بخش به بررسی بهترین حرکات کندالینی یوگا می‌پردازیم که با هدف رهایی از تنش در بدن، شفاف‌سازی ذهن و تقویت آتش درونی انتخاب شده‌اند:

ژست نیلوفر آبی (Lotus Pose)

ژست نیلوفر آبی یا لوتوس که به زبان سانسکریت، پادماسانا (Padmasana) نام دارد را برای افزایش حضور، آرام کردن ذهن و کاهش ناراحتی در بدن انجام می‌دهند.

برای اینکه این تمرین کندالینی را انجام دهید، مراحل زیر را دنبال کنید:

1. روی مت بنشینید و هر دو پا را صاف کنید.
2. حال پای راست را خم کنید به طوری که کف پای راست به ران پای چپ بچسبد.
3. سپس پای راست را بلند کنید و روی ران پای چپ قرار دهید.
4. بعد پای چپ را خم کنید و زیر پای راست قرار ‌دهید.
5. اگر زانودرد دارید، پاها را به همین شکل نگه دارید. همچنین اگر در حالتی که پای راستتان خم است به زانویتان فشار وارد می‌شود، زانو را روی ران به جلو ببرید. منتها اگر فشار کمتر نشد، به حالت چهارزانو بنشینید.
6. چنانچه فشاری به زانوی شما وارد نمی‌شود و فقط کشیدگی را کنارِ لگن احساس می‌کنید، نوبت این است که پای چپ را نیز روی ران راست منتقل کنید. به چه صورت؟
7. به این صورت که بعد از مرحله‌ی 4، بالاتنه را کمی به سمت عقب متمایل کنید و وزن خود را به عقب منتقل کنید.
8. سپس از زیر، پای چپ خود را با هر دو دست بگیرید و آن را روی پای راست قرار دهید. (به این فرم قرارگیری پاها که کف پا به سمت آسمان روی ران قرار می‌گیرد، لوتوس می‌گویند.)
9. حال ستون فقرات را صاف کنید و دستان خود را به‌راحتی روی زانوهایتان قرار دهید. (کف دست‌ها رو به بالا یا پایین باشند.)

تذکر: اگر مشکل زانو دارید، این حرکت را دقیقاً همان‌طور که گفتیم انجام دهید.

توصیه: اگر مشکل زانو ندارید و درد را روی عضلات ران و یا مچ پا احساس می‌کنید، تحمل کرده و تمرین را کنار نگذارید و ادامه دهید. چراکه با تمرین و تکرار است که حرکات برای شما جا می‌افتند و آسان می‌شوند.

دقت کنید که در این حرکت، کف پاهای شما تقریباً رو به بالا است و زانوها زمین را لمس می‌کنند.

این حرکت با چاکراهای مختلفی ازجمله تاج، چشم سوم، خاجی و ریشه مرتبط است و جریان انرژی را در سراسر بدن باز می‌کند.

اگر اطلاعات کمی راجع‌به چاکراها دارید، پیشنهاد می‌کنیم که حتماً مطلب “چاکرا چیست؟” را بخوانید تا بیشتر با این موضوع آشنا شوید.

تذکر: اگر ناراحتی مچ پا یا زانو دارید، باید از انجام این حرکت خودداری کنید.

ژست کبری (Cobra Pose)

ژست کبری یا کبرا که به سانسکریت بوجانگاسانا (Bhujangasana) نامیده می‌شود برای باز کردن قلب و تقویت ستون فقرات بسیار مفید است و با چاکرای قلب (آناهاتا) و چاکرای ویسودا (گلو) ارتباط دارد.

این حرکت در تمرینات کندالینی برای بیداری خودآگاهی و التیام بیماری‌ها و به‌صورت زیر انجام می‌شود:

1. به شکم روی زمین دراز بکشید و پاها را به هم بچسبانید و دست‌هایتان را کنار ران قرار دهید.
2. حال دست‌ها را حرکت دهید و کف دست را کنار قفسه‌ی سینه روی زمین بگذارید.
3. در این مرحله با فشار کف دست به زمین، قفسه‌ی سینه‌ی خود را تا آخرین دنده از روی زمین بلند کنید.
4. شانه‌ها را به سمت عقب بکشید و به جلو یا نوک بینی نگاه کنید.
5. دقت کنید که شکم و پاها، نباید از روی زمین بلند و جدا شوند و باید وضعیت اولیه‌ی خود را حفظ کنند.
6. 5 دم و بازدم در این حالت بمانید.

تذکر: اگر مشکل دُنبالچه دارید، لازم نیست پاها را به هم بچسبانید و باید بین آن‌ها فاصله ایجاد کنید.

ژست کماندار (Archer Pose)

ژست کماندار یا آکارنا دانوراسانا (Akarna Dhanurasana)، یک حرکت عالی برای افزایش قدرت است.

این ژست، گروه‌های بزرگ عضلانی در سراسر بدن را فعال می‌کند و می‌توانید مراحل زیر را برای اجرای این حرکت دنبال کنید:

1. در حالت خنثی بایستید. پاها را به اندازه عرض لگن باز کنید و رو به جلو باشید. (تاداسانا یا ژست کوهستان)
2. پای چپ را به عقب ببرید و آن را به سمت بیرون تشک یوگا بچرخانید. در این حالت باید هر دو پا را صاف روی زمین نگه دارید.
3. هر دو دست را جلوی سینه‌ی خود نگه دارید به صورتی که موازی زمین باشند و شست دست خود را نیز به سمت سقف بگیرید.
4. حال آرنج دست چپ را بدون چرخش سینه، به سمت عقب خم کنید انگار که تیرِ یک تیرکمان را کشیده‌اید.
5. چشمان خود را روی انگشت شست سمت راست در جلو متمرکز کنید و نفس‌های عمیق و طولانی بکشید.
6. همین مراحل را برای طرف دیگر نیز تکرار کنید.

این حالت با چاکرای سوم یا مانیپورا (شبکه خورشیدی) در ارتباط است و می‌توانید برای افزایش انرژی در شبکه خورشیدی به انجام این حرکت بپردازید.

ژست قورباغه (Froge Pose)

ژست قورباغه یا ماندوکاسانا (Mandukasana)، یک تمرین فوق‌العاده برای تقویت قسمت پایینی بدن است.

این تمرین با چاکراهای خاجی و ریشه مرتبط است و برای انجام آن، باید تنفس خود را کنترل کنید.

ژست فراگ یا قورباغه را باید به‌صورت زیر انجام دهید:

1. به‌صورت چهار دست و پا روی مت قرار بگیرید. (شانه‌ها هم‌راستا با مچ دست و آرنج و زانوها هم‌راستا با باسن هستند.)
2. حال زانوها را از همدیگر و به‌آرامی تا جایی که می‌توانید، باز کنید و لگن را در حد توان به سمت پایین بیاورید. (در این مرحله، زانوها را باید به طرفین حرکت دهید.)
3. دقت کنید که زاویه ران و ساق پا در این حالت، باید 90 درجه باشد. همچنین نباید برای انجام این حرکت، باسن خود را به سمت عقب ببرید و باسن روی زمین نیست و با پاها در یک راستا قرار دارد.
4. پس از اینکه پاها را به‌درستی و به‌صورت مناسب قرار دادید، آرنج خود را به‌آرامی روی زمین بگذارید و به جلو نگاه کنید.
5. این حالت را برای 10 نفس حفظ کنید و سپس برای بازگشت به حالت اولیه، ابتدا دست‌ها را به‌آرامی صاف کنید و بعد پاها را به آهستگی و تک به تک جمع کنید.

توصیه: اگر انجام مرحله‌ی 4 برایتان سخت است، می‌توانید دست‌ها را به همان حالت صاف حفظ کنید و برای 10 نفس در آن حالت بمانید.

تذکر: افرادی که دچار درد در لگن یا زانو هستند، این حرکت را انجام ندهند.

حال که با ژست‌ها و آساناهای کندالینی یوگا آشنا شدید، در ادامه به معرفی چند پرانایامای کاربردی در این سبک می‌پردازیم.

معرفی پرکاربردترین تکنیک‌های تنفسی یوگای کندالینی

یک بخش مهم در کندالینی یوگا، تکنیک‌های تنفسی هستند که باعث آرامش ذهنی و جسمی می‌شوند.

تکنیک‌های تنفسی کندالینی باعث بیدار شدن انرژی کندالینی می‌شوند و جزوی جدایی‌ناپذیر از تمرینات کندالینی هستند.

از این رو در ادامه به معرفی مهم‌ترین پرانایاماهایی می‌پردازیم که در یوگا کندالینی به کار می‌روند و می‌توان به کمک آن‌ها، انرژی کندالینی را بیدار کرد:

نفس آتش (Breath of Fire)

اگر بخواهیم به شما بگوییم که مهم‌ترین و حیاتی‌ترین تکنیک تنفسی کندالینی چیست، به نفس آتش می‌رسیم.

نفس آتش یا تنفس کاپالابهاتی (Kapalabhati)، باعث سم‌زدایی بدن می‌شود و روح و جسم شما را تقویت می‌کند.

همچنین اکسیژن را در سطح خون افزایش می‌دهد و چاکرای شبکه خورشیدی را نیز فعال می‌کند.

این تنفس از تکنیک دَم‌مانند برای ایجاد آتش درونی و افزایش دمای بدن استفاده می‌کند.

بنابراین ممکن است که بعد از انجام آن، احساس سرگیجه داشته باشید به‌خصوص که اگر به‌تازگی یوگا کندالینی را آغاز کرده‌اید.

اگر دچار این حالت شدید، چند دقیقه‌ای به‌آرامی نفس بکشید و برای حفظ تعادل، یک لیوان آب بخورید.

حال با هم ببینیم که تنفس یا نفس آتش را باید به چه صورت انجام داد:

1. در یک موقعیت راحت بنشینید.
2. به طور طبیعی از طریق بینی به مدت چند دور با توجه روی معده نفس بکشید.
3. ظرفیت ریه‌های خود را تا نصف پر کنید.
4. با فشار از بینی خود بازدم و شکم را منقبض کنید تا ریه‌ها خالی شوند.
5. منفعلانه (بدون تلاش) نفس بکشید و این کار را ادامه دهید. حدود 3 الی 5 نفس در ثانیه را هدف قرار دهید.
6. برای 10 الی 30 بار، تنفس آتش را تکرار کنید.

توصیه: اگر انجام این تنفس در حالت نشسته برایتان سخت است، می‌توانید به‌صورت ایستاده نیز آن را انجام دهید.

تنفس عمیق طولانی (Long Deep Breathing)

تنفس عمیق طولانی، یک شکل آرام و عمدی از تنفس کندالینی است که به آرامش ذهن و تعادل سیستم عصبی کمک می‌کند.

برای اینکه این تنفس را انجام دهید، باید مراحل زیر را در پیش بگیرید:

1. در یک وضعیت راحت بنشینید و ستون فقرات خود را صاف و دستان خود را روی زانوها قرار دهید.
2. به‌‌ آ‌‌رامی و عمیق از طریق بینی نفس بکشید و ریه های خود را به طور کامل پر کنید.
3. سپس نفس خود را برای لحظه‌ای حبس و بعد به‌آرامی و به طور کامل از بینی خود بازدم کنید.
4. این کار را برای چند دقیقه تکرار کنید. (همراه با تمرکز بر حرکتِ نفس در داخل و خارج از بدن)

تنفس متناوب از بینی (Anulom Vilom)

تنفس متناوب از بینی یا نادی شودانا (Nadi Shodhana)، یک تمرین تنفسی قدرتمند به شمار می‌رود که به معنای کانال تصفیه است.

بنابراین آنولوم ویلوم یا همان نادی شودانا، برای پاک‌سازی ذهن و بدن به کار می‌رود و درنهایت نیز منجر به تعادل در بدن می‌شود.

بهتر است نادی شودانا را با معده‌ی خالی و به‌صورت زیر انجام دهید:

1. در یک حالت راحت و روی زمین بنشینید.
2. اجازه دهید که ستون فقرات شما کاملاً صاف باشند و سرتان را نیز در حین تمرین صاف نگه دارید و چشمان خود را ببندید.
3. حال یک دم کامل و عمیق بگیرید و با یک بازدم آهسته و ملایم، هوا را از ریه‌ها به بیرون بدمید.
4. با استفاده از انگشت شست خود، سوراخ راست بینی را ببندید و به‌آرامی از طریق سوراخ چپ نفس بکشید.
5. حال سوراخ چپ را با استفاده از انگشت حلقه ببندید و شست خود را رها کنید تا از طریق سوراخ راست، بازدم را انجام دهید.
6. در این مرحله، از طریق سوراخ راست بینی نفس بکشید و آن را ببندید و از طریق سوراخ چپ، بازدم را انجام دهید.

این یک چرخه کامل است که می‌توانید تا چند مرتبه به تکرار آن بپردازید.

تنفس شیتالی (Sitali Pranayama)

تنفس شیتالی یا خنک‌کننده (Cooling Breathing)، یکی از تکنیک‌های تنفسی است که به‌خصوص در یوگای کندالینی انجام می‌شود.

این تمرین تنفسی در کندالینی یوگا را می‌توانید به‌صورت زیر انجام دهید:

1. در حالتی راحت و با ستون فقرات صاف بنشینید.
2. حال زبان خود را بیرون بیاورید و لبه‌های آن را به شکل لوله خم کنید.
3. از طریق لوله زبان، تنفس کنید و هوا را از روی زبان بکشید تا خنک شود.
4. سپس دهان خود را ببندید و از طریق بینی بازدم کنید.
5. می‌توانید این تکنیک را برای 3 الی 10 دقیقه تکرار کنید.

حال که به خوبی با سبک یوگا کندالینی آشنا شدید در ادامه تفاوت کندالینی را با سایر سبک‌ها به شما توضیح خواهیم داد.

تفاوت سایر سبک‌ها با کندالینی یوگا چیست؟

یوگای کندالینی در مقایسه با سایر سبک‌ها، معنوی‌تر است.

امروزه در بیشتر سبک‌های یوگا تمرکز بر انجام حرکات فیزیکی است ولی در کندالینی جنبهٔ معنوی یوگا، دارای اهمیت بیشتری است.

جالب است بدانید که در یوگا کندالینی، پیشنهاد می‌شود از لباس‌های گشاد و رنگ روشن استفاده شود.

این در حالی است که در سایر سبک‌ها، نباید لباس گشاد پوشید چرا که مانع انجام حرکات می‌شود.

همچنین اعتقاد بر این است که اگر سرتان را در هنگام تمرین با شال یا پارچه‌ای ببندید، انرژی در آنجا متمرکز می‌شود و این موضوع بسیار مفید است.

یوگای کندالینی از چندین جنبه کلیدی دیگر نیز با سایر اشکال یوگا، متفاوت است که در قسمت زیر به بررسی آن‌ها نیز می‌پردازیم:

1- یوگا کندالینی معنوی‌تر است!

کندالینی یوگا با گنجاندن مانتراها، مدیتیشن، تمرینات تنفسی و وضعیت‌های بدنی در تمرین با سایر روش‌های یوگا متفاوت است.

در حالی که سبک‌های دیگر یوگا مانند هاتا یا وینیاسا بر حرکات فیزیکی تأکید دارند، یوگای کندالینی حول محور بیدار کردن انرژی کندالینی (انرژی در پایه ستون فقرات) می‌چرخد و هدف آن، دستیابی به خودشناسی و حالت بالاتری از آگاهی است.

2- دعا و چنتینگ کردن

در کندالینی یوگا، ابتدا چنتینگ و دعا انجام می‌شود که شاید عجیب به نظر برسد اما یک راه عالی برای رهایی از اضطراب فرو خورده است.

به گزارش ABC، مطالعات علمی نشان می‌دهند که چنتینگ و دعا کردن، از اثرات مثبت زیادی مانند کاهش استرس و افزایش خلق‌وخوی مثبت بهره‌مند است.

این موضوع، یوگا کندالینی را به یک سبک متفاوت با سایر یوگاها تبدیل می‌کند.

البته ناگفته نماند که کل سبک‌های یوگا برای کاهش استرس، بسیار مفید هستند و می‌توانید این موضوع را در مقاله‌ی “فواید یوگا” بهتر بررسی کنید.

با وجود این یوگا کندالینی، بیشتر از سایر سبک‌ها باعث کاهش این قبیل مشکلات می‌شود.

3- مناسب برای مبتدیان

از آنجایی که سایر سبک‌های یوگا روی ژست‌های فیزیکی تمرکز دارند، حضور در کلاس یوگا زمانی که تازه‌کار هستید می‌تواند کمی ترسناک باشد.

چرا که اگر در سطح فیزیکی خوبی نباشید ممکن است احساس ناراحتی کنید اما در کندالینی یوگا، تمرکز روی معنویت است پس نیازی به آمادگی بدنی زیادی ندارید.

4- حرکات ملایم و تکراری

حرکات کندالینی یوگا به صورتی طراحی شده‌اند که ملایم و تکراری باشند و به ساخت سیستم عصبی و آماده‌سازی بدن برای مراقبه کمک کنند.

این در حالی است که در سایر سبک‌ها، حرکات به‌مرور سنگین‌تر و مدت‌زمان انجام آن‌ها نیز بیشتر می‌شود.

همه‌ی این ویژگی‌ها، یوگای کندالینی را به یک تمرین منحصربه‌فرد و جامع تبدیل کرده که فراتر از تمرین فیزیکی صرف است و مسیری را برای تحول شخصی و رشد معنوی ارائه می‌دهد.

اما برخی می‌گویند که یوگا کندالینی خطرناک است. آیا واقعاً همین‌طور است که می‌گویند؟

در بخش بعدی به این پرسش، پاسخ خواهیم داد.

آیا یوگا کندالینی خطرناک است؟

در حالت کلی اعتقاد بر این است که کندالینی یوگا ازنظر جسمی خطرناک نیست اما اگر هر یک از شرایط زیر را دارید، بهتر است که پیش از شروع تمرینات کندالینی با یک پزشک و یا مربی متخصص مشورت کنید:

• حاملگی
• درد مفاصل
• مشکلات تنفسی
• مصدومیت شدید
• مشکلات مربوط به تعادل

هرچند که یوگای کندالینی را ازنظر جسمی خطرناک نمی‌دانند اما این سبک را ازنظر روحی و ذهنی تا حدی خطرناک می‌دانند.

چرا؟ زیرا کندالینی یوگا، یک سبک بسیار قوی از یوگا است که روی ذهن و روح شما، تأثیرات شدید می‌گذارد و حتماً باید زیر نظر یک مربی متخصص و در هاله‌ی امن عاطفی صورت پذیرد.

البته این بدان معنا نیست که یوگای کندالینی مشکل دارد، ابداً!

بلکه یک هشدار است که اگر ازنظر ذهنی و روحی، آمادگی تغییر در زندگی‌تان را ندارید پس هنوز زمان آن نرسیده است که به سمت تمرینات کندالینی بروید.

چرا که این سبک، یک روش برای بیداری و آزادسازی انرژی‌های درونی به شمار می‌رود که نیازمند انرژی ذهنی و روحی بالا است.

البته ناگفته نماند که عمل آزادسازی کندالینی، می‌تواند تغییرات مثبت زیادی را در روان، جسم و روح شما ایجاد کند اما حتماً باید به مواردی که ذکر کردیم، دقت کنید.

جمع‌بندی: رسیدن به بیداری با کندالینی یوگا

در این نوشتار به بررسی این موضوع پرداختیم که کندالینی چیست.

در این میان متوجه شدید که کندالینی یوگا، سبکی از یوگا است که طی یک قرن اخیر به دنیا معرفی شده اما از دیرباز وجود داشته است.

عده‌ای معتقدند که یوگا کندالینی توسط معلمان یوگا به‌صورت یک راز به شاگردان منتقل می‌شده و به همین علت تا همین یک قرن پیش تقریباً ناشناخته مانده است.

یوگای کندالینی با سایر سبک‌های یوگا بسیار متفاوت است چرا که تمرکز آن برعکس سایر سبک‌ها روی معنویت است نه حرکات!

اگر بخواهیم در یک جمله بگوییم که کندالینی یوگا چیست، به تعریف زیر می‌رسیم:

کندالینی یوگا، سبکی از یوگا است که ابزار لازم را برای رسیدن به آگاهی در اختیار شاگردان قرار می‌دهد که این ابزار شامل پرانایاما، مودراها، چنتینگ‌ها، مانتراها و درنهایت آساناها هستند.

در حقیقت یوگای کندالینی از 8 مرحله‌ی یوگا پیروی می‌کند و معنویت و حرکات فیزیکی را در خود گنجانده است.

برخی می‌گویند به دلیل قدرت بیداری، کندالینی برای افرادی که بدون شناخت، آمادگی و مربی به انجام آن می‌پردازند، خطرناک است.

اما در حالت کلی، خطری برای شاگردان در انجام حرکات وجود ندارد و فقط باید به محدودیت‌های جسمی خود توجه کنند.

در ادامه‌ی مطلب نیز به معرفی فواید بی‌نظیر یوگای کندالینی پرداختیم و متوجه شدید که این سبک برای کاهش استرس بسیار مفید است.

درنهایت نیز چندین حرکت و تکنیک تنفسی پرکاربرد در یوگا کندالینی را نام بردیم.

منتها اگر تصمیم به انجام تمرینات کندالینی دارید با توجه به قدرت بالای این سبک، حتماً آن را زیر نظر متخصص یوگا انجام دهید.

حال که به خوبی متوجه شدید یوگا کندالینی چیست، می‌توانید با مراجعه به مقاله‌ی “آشتانگا چیست؟” درباره‌ی این سبک نیز به اطلاعات بیشتری برسید.

نظرات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید:

آیا تجربه انجام کندالینی یوگا را داشته‌اید؟ اگر جوابتان مثبت است، خوشحال می‌شویم با بیان نکات و تجربیاتتان درباره یوگا کندالینی به ارتقاء این مقاله کمک کنید.

همچنین اگر سؤالی دارید درباره اینکه کندالینی چیست؟ و یا چطور باید به انجام این یوگا پرداخت؟، می‌توانید در بخش کامنت‌ها از ما بپرسید تا در اسرع وقت پاسخگوی شما باشیم.