تنفس بهاستریکا Bhastrika، یکی از تمرینات تنفسی پیشرفته یوگا است و برای افرادی که با پرانایاماهای سادهتر تمرین کردهاند، مناسب است.
تکنیک تنفس بهاستریکا در یوگا تا حدودی شبیه تنفس کاپالابهاتی است ولی تفاوتهایی نیز با آن دارد که در ادامه به آن میپردازیم.
تنفس بهاستریکا، جزو تنفسهای گرمکننده است و به تعادل بهاستریکا کافا (بر طبق اصول آیوردا، بدن از سه دوشای کافا، پیتا و واتا تشکیل شده است که هرکدام از این دوشاها برای حفظ سلامت، باید در تعادل باشند) کمک و آگنی (آتش گوارشی) را تحریک میکند.
همچنین شاید جالب باشد که بدانید تنفس بهاستریکا، اندامهای شکمی یک ماساژ فشرده دریافت میکنند که باعث تحریک هضم میشود.
اگر علاقه به دریافت اطلاعات بیشتر درباره تنفسهای مختلف یوگا دارید، پیشنهاد میکنیم مطلب انواع تنفس در یوگا را مطالعه کنید.
در ادامه به نحوه انجام تنفس بهاستریکا میپردازیم، با ما همراه باشید.
اگر میخواهید تنفس بهاستریکا را بهصورت اصولی یاد بگیرید و آرامش ذهنی و جسمی را تجربه کنید، میتوانید با کلیک روی لینک زیر در کلاسهای مدیتیشن MNsrudio شرکت کنید:
فهرست مطالب
موارد منع تمرین تنفس بهاستریکا
نحوه تمرین تنفس بهاستریکا
در زمان انجام هرگونه تمرین بدنی، بدن ما به اکسیژن بیشتری نیاز دارد که به قلب سیگنال دهد تا سریعتر پمپاژ کند و درنتیجه ضربان قلب را افزایش دهد.
جالب است بدانید که وقتی شما تمرینات تنفس بهاستریکا را انجام میدهید، بدن شما اکسیژن بیشتری را به خونتان پمپ میکند، حتی اگر نیازی به آن نداشته باشید.
این فرآیند، به افزایش سطح اکسیژن در خون کمک میکند و میتواند برای سلامتی شما مفید باشد.
تنفس بهاستریکا در یوگا، یک فرآیند دم و بازدم سریع است که بدن را تقویت میکند و از این رو به “نفس یوگی آتش” یا “نفس آهنگر” نیز مشهور است.
برای انجام تمرین تنفس بهاستریکا، باید طبق مراحل زیر پیش روید:
- در حالت لوتوس یا چهارزانو روی یک کوسن بنشینید. (پرانایاما، میتواند در حالت لوتوس مؤثرتر باشد. چرا؟ زیرا ستون فقرات شما صاف و حرکت دیافراگمی بهتر است.)
- اگر این حالت نشستن برای شما سخت است در هر حالت دیگری که راحت هستید، بنشینید.
- پشت خود را صاف کنید و سر را در راستای ستون مهره نگه دارید.
- ابتدا سه دم و بازدم عادی انجام دهید تا ذهن و بدنتان آماده شود.
- دستهای خود را روی دندههای کناری یا روی شکم خود قرار دهید تا بیشتر از حرکت تنفس آگاه شوید.
- دم عمیق و باقدرت بگیرید و بدون حبس نفس، باقدرت بازدم انجام دهید و این فرایند را پشتهم تکرار کنید.
- در تمرین تنفس بهاستریکا میتوانید از دستان خود نیز کمک بگیرید و موقع دم، دستها را دو سمت سر صاف کنید و در بازدم، دستها را پایین بیاورید و کنار پهلوی خود بهصورت مشت شده نگه دارید.
- برای چندین بار، تنفس را تکرار کنید و در پایان تنفس عادی انجام دهید.
- اوایل تمرین سعی کنید با سرعت یک نفس در ثانیه پیش بروید و بعد از چندین بار تمرین، به دو نفس در ثانیه برسانید.
موارد منع تمرین تنفس بهاستریکا
تنفس بهاستریکا در یوگا نباید توسط زنان باردار یا در زمان عادت ماهانه انجام شود!
همچنین افراد مبتلا به فشارخون بالا، بیماری قلبی، فتق، زخم معده، صرع، سرگیجه، خونریزی قابلتوجه بینی، شبکیه جدا شده، گلوکوم، جراحی اخیر شکم و هر کسی که در معرض خطر سکته مغزی است، نباید تنفس بهاستریکا را انجام دهد.
کسانی که از آسم یا برونشیت مزمن رنج میبرند نیز فقط باید با راهنمایی یک مربی باتجربه، بهاستریکا را تمرین کنند.
در حالت کلی بهتر است که قبل از انجام تمرینات تنفسی بهاستریکا، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
فواید تنفس بهاستریکا
همه نوع تنفس برای بدن مفید هستند و تنفس بهاستریکا نیز فواید زیر را دارد:
- بهبود گردش خون
- افزایش ظرفیت ریه
- کمک به دفع سموم
- تقویت کلی سیستم گوارش
- کمک به تقویت قلب و ریهها
- پمپاژ خون با بیشترین مقدار اکسیژن
- تقویت و متعادلسازی سیستم عصبی
- افزایش نشاط و شادابی در ذهن و بدن
- پاکسازی مجاری بینی و سینوسها از مخاط اضافی
- تقویت عضلات قلب، درخت برونش، دیافراگم و شکم
- تسهیل در حذف مناسب دیاکسید کربن از خون و بافتها
اگر میخواهید از فواید تمرینات تنفس بهاستریکا در یوگا بهرهمند شوید، کافی است این تمرین را به برنامهی روزانهی خود اضافه کنید.
گفتنی است نیازی نیست که حتما تنفس بهاستریکا را همراه با آساناهای یوگا اجرا کنید و میتوانید این پرانایاما را بهصورت تک و جداگانه نیز انجام دهید.
نظرات و تجربیاتتان را با ما به اشتراک بگذارید:
خوشحال میشویم با بیان نکات و تجربیاتتان درباره تنفس بهاستریکا، به ارتقاء این مقاله کمک کنید.
همچنین اگر سؤالی درباره تنفس بهاستریکا در یوگا داشتید، در بخش کامنتها از ما بپرسید تا در اسرع وقت پاسخگوی شما باشیم.
2 دیدگاه در “تنفس بهاستریکا”
سلام. یه وقتایی بعد از این تمرین سرگیچه میگرفتم ولی به مرور بهتر شدم. بعضی وقتها هم بعد از تنفس بهاستریکا حبس دم انجام میدم مدتش یه کم طولانی میشه… 30 یا 40 ثانیه حبس…
دراین مدت اگه چشمام باز باشه سیاهی میره همه چی اطرافم گم میشه…. یه جای کاملا خالی…هیچی احساس نمیکنم… یه فضای تهی از همه چی… حتی خودم رو احساس نمیکنم…… خلاء مطلق….
توی بازدم آروم آروم همه چی رو احساس میکنم و با کمی تعجب در عرض چند ثانیه یادم میاد که … من نصرالله کوهکن هستم… بچه دارم…. زن دارم… اداره کار میکنم… ورزش میکنم … 55 سالمه…خانواده دارم.. زاهدان زندگی میکنم و همه چی….
راستش بدم نمیاد از این حالت هر وقت و هر جا بخوام میتونم انجام بدم. به قول خودم ریست میشم. میخواستم بدونم آیا این کارم خطر داره و چه نوع خطراتی. ممنون
سلام؛ تجربه جالبی داشتید ولی این به علت کمبود اکسیژن هست که اتفاق میوفته و اصولا نباید حبس انقدر طولانی داشته باشید که این اتفاق رو تجربه کنید. ما پیشنهادمون به افراد این هست تا حدی حبس نفش داشته باشید که تجریه غیرطبیعی نداشته باشید ولی اگر خودتون با این موضوع اوکی هستید از لحاظ فیزیکی مشکل ساز نیست براتون.